Ο Ed Gein, ο διαβόητος seirial killer που ενέπνευσε τη νέα σεζόν της σειράς Monster στο Netflix, άφησε πίσω του κάτι περισσότερο από εγκλήματα. Άφησε μια ολόκληρη κινηματογραφική κληρονομιά, που γέννησε τρεις ταινίες σταθμούς — τρεις ιστορίες που άλλαξαν για πάντα τον τρόμο όπως τον ξέρουμε.

Σε αυτό το αφιέρωμα, αναλύουμε τις ταινίες Psycho (1960), The Texas Chain Saw Massacre (1974) και The Silence of the Lambs (1991).
Τρεις διαφορετικές δεκαετίες, τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις, ένα κοινό κινηματογραφιό σκοτάδι.

Psycho (1960) – Ο τρόμος ξεκινά στο Bates Motel

Η Marion Crane αποφασίζει να εγκαταλείψει τη ζωή της και να ξεκινήσει από την αρχή. Ένα λάθος, μια κλοπή και μια απόφαση την οδηγούν στο απομονωμένο Bates Motel. Εκεί τη φιλοξενεί ο Norman Bates — ένας ευγενικός, ντροπαλός άνδρας που φαίνεται αθώος. Όμως η “μητέρα” του ζει ακόμα στο σπίτι, κι ας είναι θαμμένη στο νεκροταφείο.

Η Psycho είναι η απόλυτη σύγκρουση ανάμεσα στη φαινομενική κανονικότητα και την εσωτερική τρέλα. Ο Hitchcock χτίζει την ένταση αργά, αφήνοντας τον θεατή να πνιγεί στη σιωπή πριν από κάθε ουρλιαχτό.

Η ατμόσφαιρα της ταινίας

Ασπρόμαυρη, σχεδόν πειραματική, η Psycho δεν φοβάται τη σιωπή. Η σκηνή του ντους έγινε σημείο αναφοράς στην ιστορία του κινηματογράφου. Κάθε σταγόνα νερού, κάθε μαχαιριά, κάθε βλέμμα του Norman χτίζουν μια ατμόσφαιρα τρόμου που δεν βασίζεται στο αίμα αλλά στην ψυχή.

Η κάμερα κινείται σαν να παρακολουθεί έναν εφιάλτη. Η μουσική του Bernard Herrmann κόβει την ανάσα, χτυπά ρυθμικά, όπως η καρδιά που πάλλεται πριν από τον τρόμο.

Άφησε το δικό της στίγμα στον κινηματογράφο, γιατί εισήγαγε την έννοια του “ψυχολογικού τρόμου” στο mainstream σινεμα και έβαλε για πρώτη φορά στο επικεντρο έναν χαρακτήρα “ανθρώπινο τέρας”.

Συντελεστές

• Σκηνοθεσία: Alfred Hitchcock
• Σενάριο: Joseph Stefano (με βάση το βιβλίο του Robert Bloch)
• Πρωταγωνιστές: Anthony Perkins, Janet Leigh, Vera Miles, John Gavin
• Μουσική: Bernard Herrmann
• Κυκλοφορία: 1960

MUST READEd Gein: Η αληθινή ιστορία πίσω από το «Monster» του Netflix

The Texas Chain Saw Massacre (1974) – Το πρόσωπο του φόβου

Πέντε νέοι ταξιδεύουν στο Τέξας για να επισκεφθούν το πατρικό τους σπίτι. Η ζέστη καίει, η ερημιά πνίγει, και μια μυρωδιά θανάτου αιωρείται στην ατμόσφαιρα. Όταν συναντούν την οικογένεια Sawyer, καταλαβαίνουν πολύ αργά ότι δεν υπάρχει επιστροφή.

Ο Leatherface, ο μυώδης άνδρας με την ανθρώπινη μάσκα και το αλυσοπρίονο, μετατρέπεται σε μια φιγούρα που συνδυάζει τη φρίκη, την άρρωστη αγάπη και την απομόνωση.

Η ατμόσφαιρα της ταινίας

Η Texas Chain Saw Massacre δεν είναι απλώς ταινία τρόμου. Είναι εμπειρία. Ο Tobe Hooper χρησιμοποιεί χειροκίνητες κάμερες, φυσικό φωτισμό και έναν ήχο που σφυρίζει στα αυτιά σου.
Δεν έχει μουσική υπόκρουση, μόνο κραυγές, τριξίματα, ιδρώτα. Κάθε καρέ μυρίζει σάπιο ξύλο και αίμα.

Η ωμότητα της ταινίας δεν προέρχεται από το τι δείχνει, αλλά από το τι αφήνει να φανταστείς.

Άφησε το δικό της στίγμα γιατί ίδρυσε το υποείδος του Slasher Horror και χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το μοτίβο της “μάσκας από ανθρώπινο δέρμα”. Επίσης η βία ως κοινωνικό σχόλιο αλλά και ως αντανάκλαση της κοινωνκής παρακακμής.

Συντελεστές

• Σκηνοθεσία: Tobe Hooper
• Σενάριο: Kim Henkel & Tobe Hooper
• Πρωταγωνιστές: Marilyn Burns, Gunnar Hansen, Edwin Neal, Allen Danziger
• Φωτογραφία: Daniel Pearl
• Κυκλοφορία: 1974

The Silence of the Lambs (1991) – Ο τρόμος του μυαλού

Η πράκτορας Clarice Starling καλείται να εξιχνιάσει την υπόθεση του δολοφόνου “Buffalo Bill”, που σκοτώνει γυναίκες για να δημιουργήσει “ένα δέρμα”. Για να κατανοήσει τον τρόπο σκέψης του, ζητά βοήθεια από τον Dr. Hannibal Lecter — έναν φυλακισμένο ψυχίατρο, κανίβαλο και ιδιοφυή εγκληματία.

Ο διάλογος τους δεν είναι απλώς ανάκριση. Είναι ψυχική μονομαχία. Η Clarice κοιτά τον φόβο κατάματα. Ο Lecter κοιτά μέσα της.

Η ατμόσφαιρα της ταινίας

Σκοτεινά δωμάτια, στενά πλάνα, αναπνοές που γεμίζουν τη σιωπή. Η κάμερα του Jonathan Demme παγιδεύει τον θεατή στο ίδιο κελί με τον Hannibal. Η μουσική του Howard Shore είναι τόσο υπαινικτική που νιώθεις να μπαίνεις σε ένα ψυχιατρείο χωρίς πόρτα εξόδου.

Η ατμόσφαιρα δεν στηρίζεται στο αίμα, αλλά στο βλέμμα. Στην αγωνία της σιωπής, στην ευφυΐα που σε παραλύει.

Η ταινία άφησε την δική της ιστορία γιατί κέρδισε 5 κορυφαία Όσκαρ (Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Ανδρικού, Γυναικείου Ρόλου και Σεναρίου) και καθιέρωσε τον Hannibal Lecter ως έναν από τους πιο γοητευτικούς κακούς της ιστορίας μετέφερε τον τρόμο από το σώμα στο μυαλό.

Συντελεστές

• Σκηνοθεσία: Jonathan Demme
• Σενάριο: Ted Tally (βασισμένο στο βιβλίο του Thomas Harris)
• Πρωταγωνιστές: Jodie Foster, Anthony Hopkins, Ted Levine
• Μουσική: Howard Shore
• Κυκλοφορία: 1991

Τρεις δεκαετίες. Τρεις διαφορετικοί δημιουργοί. Ένας άνδρας που άλλαξε για πάντα το πώς βλέπουμε το κακό.Από το Psycho του Hitchcock έως το Silence of the Lambs του Demme, ο τρόμος δεν είναι πια τέρας κάτω απ’ το κρεβάτι.
Είναι ο καθρέφτης μας. Ο Ed Gein, μέσα από τις πράξεις του, ενέπνευσε ιστορίες που δεν θέλουμε να ξαναδούμε αλλά δεν μπορούμε να σταματήσουμε να κοιτάμε.