Δεν πρόκειται για ένα απλό graffiti. Είναι μια αφήγηση σε εικόνες, ένας καθρέφτης κοινωνικής πραγματικότητας και μια δήλωση για το μέλλον της πόλης.

Η ταυτότητα του San Giovanni

To San Giovanni δεν υπήρξε ποτέ μια εύκολη περιοχή. Χρόνια ολόκληρα η εικόνα της συνοικίας συνδεόταν με εγκαταλελειμμένα κτήρια, βιομηχανικές εγκαταστάσεις που δεν λειτουργούσαν πια και κοινωνικές αντιθέσεις που έκαναν τη ζωή δύσκολη για τους κατοίκους. Όμως, η street art είχε πάντα τον τρόπο της να βρίσκει ρωγμές εκεί όπου όλα φαίνονταν κλειστά. Ο τοίχος που φιλοξενεί το “The Bronx” έγινε το νέο “κέντρο βάρους” της γειτονιάς, ένα σημείο συνάντησης και συζήτησης.

Το όνομα του έργου δεν είναι τυχαίο. “The Bronx” παραπέμπει στη διάσημη συνοικία της Νέας Υόρκης, ένα μέρος που κουβαλά παρόμοιες ιστορίες κοινωνικής πάλης, αλλά και πολιτιστικής γέννας. Όπως το hip hop και το graffiti γεννήθηκαν εκεί, έτσι και η Νάπολη βρίσκει το δικό της urban λεξιλόγιο μέσα από την τέχνη του δρόμου.

Τι απεικονίζει το mural

Το mural που δεσπόζει στα κτήρια του San Giovanni απεικονίζει τον Diego Armando Maradona, τον άνθρωπο που άλλαξε για πάντα την ποδοσφαιρική ιστορία της Νάπολης και έγινε θρύλος στα μάτια των κατοίκων. Δημιουργός του έργου είναι ο Ιταλός street artist Jorit, γνωστός για το ρεαλιστικό του ύφος και την ικανότητα να μετατρέπει πρόσωπα σε ζωντανά σύμβολα.

Η τοιχογραφία καλύπτει μια ολόκληρη πολυκατοικία και παρουσιάζει τον Maradona με ώριμη μορφή, με γκρίζα μαλλιά, έντονο βλέμμα και χαρακτηριστικά σημάδια στο πρόσωπο που τον κάνουν να μοιάζει σχεδόν τρισδιάστατος. Η αλυσίδα στο λαιμό και η επιβλητική παρουσία του ενώνουν τον μύθο με την καθημερινότητα, σαν να βρίσκεται ακόμη δίπλα στους Ναπολιτάνους.

Δεν είναι τυχαία η επιλογή του. Ο Maradona συμβόλιζε πάντα την ελπίδα των απλών ανθρώπων, την ικανότητα να ξεπερνάς τα όρια, να νικάς το αδύνατο. Σε μια περιοχή που κουβαλούσε για δεκαετίες το βάρος της φτώχειας και της περιθωριοποίησης, το πρόσωπό του γίνεται πηγή έμπνευσης και περηφάνιας.

View this post on Instagram

A post shared by Luca T (@throughlucaslens)

Η εικόνα που συγκλονίζει

Το mural καλύπτει τεράστια επιφάνεια και είναι αδύνατο να μην τραβήξει το βλέμμα. Χρώματα έντονα, μορφές που μιλούν κατευθείαν στην ψυχή, μια σύνθεση που ισορροπεί ανάμεσα στο ρεαλιστικό και το συμβολικό. Στο κέντρο, η μορφή του Maradona μοιάζει να κουβαλά όχι μόνο τον εαυτό του, αλλά και ολόκληρη την κοινότητα.

Η ένταση του mural δεν προέρχεται μόνο από το μέγεθός του, αλλά κυρίως από το μήνυμά του. Προβάλλει την ιδέα ότι η τέχνη μπορεί να σταθεί απέναντι στην κοινωνική δυσκολία, ότι ο τοίχος που κάποτε χώριζε, τώρα ενώνει.

Street art ως όπλο αστικής αναγέννησης

Η Νάπολη έχει δώσει πολλά παραδείγματα street art που ξεπερνούν την αισθητική διάσταση. Το “The Bronx” είναι ακριβώς αυτό: μια πράξη αστικής αναγέννησης. Δεν είναι ένα απομονωμένο έργο, αλλά μέρος μιας μεγαλύτερης κουλτούρας που βλέπει την τέχνη όχι ως πολυτέλεια, αλλά ως ανάγκη.

Οι κάτοικοι της γειτονιάς αναγνωρίζουν πλέον στο mural ένα κομμάτι της ταυτότητάς τους. Οι νέοι φωτογραφίζονται μπροστά του, τα social media το έχουν ήδη κάνει viral, ενώ οι επισκέπτες της πόλης το εντάσσουν στις στάσεις που “πρέπει να δεις”. Αυτό σημαίνει ότι η τέχνη κατάφερε να δώσει μια νέα φωνή σε έναν χώρο που μέχρι πρότινος ήταν περιθωριοποιημένος.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Lorenzo de Falco (@defalcol)

Street art ως όπλο αστικής αναγέννησης

Η Νάπολη έχει δώσει πολλά παραδείγματα street art που ξεπερνούν την αισθητική διάσταση. Το “The Bronx” είναι ακριβώς αυτό: μια πράξη αστικής αναγέννησης. Δεν είναι ένα απομονωμένο έργο, αλλά μέρος μιας μεγαλύτερης κουλτούρας που βλέπει την τέχνη όχι ως πολυτέλεια, αλλά ως ανάγκη.

Οι κάτοικοι της γειτονιάς αναγνωρίζουν πλέον στο mural ένα κομμάτι της ταυτότητάς τους. Οι νέοι φωτογραφίζονται μπροστά του, τα social media το έχουν ήδη κάνει viral, ενώ οι επισκέπτες της πόλης το εντάσσουν στις στάσεις που “πρέπει να δεις”. Αυτό σημαίνει ότι η τέχνη κατάφερε να δώσει μια νέα φωνή σε έναν χώρο που μέχρι πρότινος ήταν περιθωριοποιημένος.

Από την περιθωριοποίηση στη δημιουργία

Το mural στέκεται σαν σύμβολο μετάβασης. To San Giovanni, που κάποτε θεωρούνταν “εκτός χάρτη”, σήμερα αναγνωρίζεται ως τόπος πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Το “The Bronx” είναι η απόδειξη ότι η τέχνη μπορεί να μετατρέψει μια γειτονιά από χώρο περιθωριοποίησης σε κέντρο δημιουργίας.

Πολλοί νέοι καλλιτέχνες έχουν ήδη βρει έμπνευση από αυτό. Νέα murals εμφανίζονται, τοπικές ομάδες διοργανώνουν δράσεις και η περιοχή δείχνει πως η ενέργεια του έργου δεν σταματά στην εικόνα, αλλά συνεχίζεται στη ζωή των ανθρώπων.

Το μέλλον της street art στη Νάπολη

Το “The Bronx” δεν είναι το τέλος, αλλά η αρχή μιας νέας πορείας. Η Νάπολη έχει αποδείξει ότι μπορεί να αγκαλιάσει την street art όχι ως “παρανομία”, αλλά ως στοιχείο ταυτότητας. Το έργο στον San Giovanni έγινε σημείο αναφοράς και πιθανότατα θα αποτελέσει κίνητρο για ακόμα περισσότερα projects που θα αλλάξουν την εικόνα της πόλης.

Η δύναμη τέτοιων murals είναι ότι σπάνε τα όρια του χρόνου. Ακόμα κι αν σε κάποια στιγμή φθαρεί, η μνήμη του θα παραμείνει, θα έχει ήδη αφήσει αποτύπωμα.